-
1 тезмә
1. сущ.1) разг.; см. тезем 1)-2)2) нака́т, наве́с; насти́л, перекры́тие, состоя́вшее из жерде́й ( потолок хлева)тезмәгә печән мендерү — поднима́ть (грузи́ть) се́но на наве́с
3) разг.; см. тезгеч4) сочета́ние, еди́нство отде́льных часте́йсан тезмәсе — сочета́ние чи́сел
сүз тезмәсе — словосочета́ние
5) стихотворе́ние; рифмо́ванная речь; стих2. прил.1) располо́женный це́пью, верени́цейтезмә күлләр — цепь озёр; озёра, располо́женные це́пью
тезмә утраулар — цепь острово́в
2) см. тезмәлетезмә сөйләм — стихотво́рная ритми́ческая речь
-
2 тезмәле
прил.1) разг.; см. теземле 1)2) нака́тный, с нака́том, с перекры́тием в ви́де ря́да брёвен, жерде́йтезмәле түшәм — потоло́к в ви́де нака́та
3) стихотво́рный, ритми́ческий; рифмо́ванныйтезмәле юллар — стихотво́рные стро́ки
-
3 тезмәләнү
неперех.; см. тезмәләү -
4 тезмәләү
-
5 тезмәлек
сущ.1) разг. нака́тник2) мат. прогре́ссия -
6 тезмә
-
7 тезмә
Liste f.; Verzeichnis n. -
8 тезмә
1. сущ. 1) цепь, цепочкаtezmä taralıp kilälär ― идут цепью
2) ряд 3) стихотворение // стихотворный (например, произведение) 4) лингв.сочетание ▪ tezmä quşma cömlä грам.сложносочинённое предложение ▪ süz tezmäse словосочетание -
9 колонналар тезмәсе
колонна́да -
10 tezmä
-
11 гряда
ж1) ( ряд холмов) таулар тезмәсе; ташлар тезмәсе ( су астындагы)2) ( в огороде) түтәл3) өем, төркем -
12 круг
м1) ( часть плоскости) түгәрәкплощадь круга мат. — түгәрәкнең мәйданы
2) түгәрәк, боҗра3) (сфера, область) өлкә, вазифа4) (перечень чего-л.) тезмә, төркем5) ара, эч6) даирә•- на круг- на круг вышло 200 рублей -
13 нитка
-
14 попурри
-
15 цепочка
-
16 цепь
ж1) чылбыр, зынҗыр2) прям.; перен. (мн. цепи) богау, зынҗыр3) (ряд, вереница) тезмә4) воен. чылбыр, цепь• -
17 гармоник
прил.; в разн. знач.гармони́ческий; гармони́чныйгармо́ник тәрбия — гармони́чное воспита́ние
тоннарның гармо́ник тезмәсе — муз. гармони́ческий ряд тоно́в
гармо́ник тирбәнеш — физ. гармони́ческое колеба́ние
хисләрнең гармо́ник бөтенлеге — гармони́чная це́лостность чувств
-
18 гармониясез
прил.негармони́чный, дисгармони́чный, дисгармони́ческийгармо́ниясез музыка — дисгармони́чная му́зыка
гармо́ниясез төсләр тезмәсе — дисгармони́ческие сочета́ния цвето́в
-
19 җөмлә
сущ.1) лингв. предложе́ние (повествовательное, восклицательное, вопросительное, сложное и т. п.)җөмлә кисәкләре — чле́ны предложе́ния
гади җөмлә — просто́е предложе́ние
тезмә кушма җөмлә — сложносочинённое предложе́ние
җөмлә тикшерү — разбо́р предложе́ния
җөмлә төзелеше — структу́ра предложе́ния
җөмлә төзү — соста́вить предложе́ние
2) книжн. совоку́пность, всё, ито́г, су́ммаҗөмләсе утыз кеше — всего́ три́дцать челове́к
3) в исх. п. җөмләсеннән из кру́га, гру́ппы, числа́ ( кого-чего)югары даирәдәге кешеләр җөмләсеннән булу — быть из гру́ппы люде́й вы́сшего кру́га
ул качаклар җөмләсеннән — он из числа́ бе́женцев
•- җөмләсендә йөрү -
20 идиоматик
прил.; лингв.идиомати́ческий; идиомати́чныйидиома́тик тәкъбир — идиомати́ческое выраже́ние
идиома́тик сүз тезмәсе — идиомати́ческое словосочета́ние
См. также в других словарях:
тезмә — 1. Тезем 2 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тарих — 1. Чынбарлыктагы берәр аерым күренешнең башыннан азагына яки соңгы вакытка кадәр яшәү дәверендә булган вакыйгалар, үзгәрешләр тезмәсе. Җәмгыять үсешенең билгеле бер чорында булып узган вакыйгалар тезмәсе. Билгеле бер урынның, илнең, объектның… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
поэзия — ШИГЪРИЯТ – 1. Фикерне сүзләр ярдәмендә образлы чагылдыру сәнгате (башлыча шигъри) сүз сәнгате 2. Шигырьләр, тезмә сөйләм (әдәбиятнең бер төре). Берәр халыкның, чорның, иҗтимагый төркемнең һ. б. ш. шигъри, тезмә әсәрләр җыелмасы 3. күч. Хисләргә,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тулгау — I. Әйләндерү, бөтерү, борып йөртү. II. ТУЛГАУ – Импровизацияләп тезмәләп сөйләп китү. Импровизацияләп иҗат ителгән тезмә әсәр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фраза — и. 1. Тәмамланган фикерне белдерә торган сүзләр тезмәсе; җөмлә 2. Эчтәлеге булмаган яки эчтәлекнең ялган булуын каплый торган купшы, матур тәгъбир; мәгънәсез матур сүзләр җыелмасы (тезмәсе) 3. Музыкаль теманың теләсә нинди зур булмаган һәм… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шигырь — 1. Аерым стопалардан, гадәттә рифмалы юллардан торган, ритмик оешкан текст. Шул формада иҗат ителгән әдәби әсәр төре, тезмә әсәр; киресе: проза 2. Кечкенә күләмле тезмә әсәр 3. Шигърият (2) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абстракционизм — Сынлы сәнгатьтә: чынбарлыкны абстракт формалар яки төсле таплар тезмәсе итеп сүрәтли торган формаль агым … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
арготизм — лингв. Телдә стилистик алым буларак кулланыла торган арго сүзләр, сүз тезмәләре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
артча — Тукыма кисәгенә берничә рәт тәңкә тегеп ясалган, хатыннарның чәченә тагыла торган бизәү әйбере; Тезмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ә — I. терк. Бер берсенә каршы куелган тезмә кушма җөмләләрне яки тиңдәш кисәкләрне теркәү өчен кулл. : ләкин, әмма, киресенчә малайлар егыла, ә мин егылмадым 2. Булат укый, ә Фәйрүзә тик утыра 3. җыр тынды, ә мин тынычлана алмадым 4. ул бар көчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әбҗәд — иск. Борынгы гыйбрани (яһүд) әлифбасындагы хәрефләр тәртибен күрсәтү өчен ясалган мәгънәсез сүзләрнең беренчесе һәм шул сүзләр тезмәсенең гомуми исеме (бу сүзләр: әбҗәд, һәүвәз, хотхый, кәләмән, сәгъфәс, коришәт, сәхоз, зозог). ӘБҖӘД ТӘРТИБЕ – 1) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге